3 jaar Oekraïne 12-12

Op dit moment schat de Oekraïense regering dat 3,7 miljoen mensen in het land ontheemd zijn. De Verenigde Naties voorspellen dat 12,7 miljoen Oekraïners humanitaire hulp nodig zullen hebben in 2025, bijna een derde van de bevolking. Meer dan 9 miljoen mensen in Oekraïne leven onder de armoedegrens.  De menselijke tol van de oorlog in Oekraïne is natuurlijk bijzonder zwaar: tot nu toe heeft het conflict sinds 2022 bijna 40.000 burgerslachtoffers geëist, waaronder meer dan 12.000 doden en 27.000 gewonden. Zoals in elke oorlog zijn burgers de eerste slachtoffers van dit verwoestende conflict.

Vandaag de dag zijn veel regio’s, met name in het oosten en zuiden van het land, nog steeds in de greep van voortdurende en intense vijandelijkheden. Hele delen van het land zijn nog steeds vrijwel afgesneden van de rest van de wereld, met moeilijke toegang tot basisbehoeften als water, voedsel en gezondheidszorg. De massale vernietiging van civiele infrastructuur heeft mensen beroofd van hun bestaansmiddelen en huizen. Veel mensen wonen momenteel in beschadigde huizen, zonder middelen om zich te beschermen tegen aanvallen of de extreem strenge weersomstandigheden in deze tijd van het jaar.

Humanitaire organisaties hebben de afgelopen 3 jaar hard gewerkt om zo dicht mogelijk bij de bevolking hulp te bieden en zo effectief mogelijk te reageren op behoeften die nu nog steeds schrijnend zijn, tegen een achtergrond van een dodelijk conflict. Het leveren van humanitaire hulp blijft een grote uitdaging: de humanitaire toegang wordt beperkt door voortdurende gevechtshandelingen, veelvuldige beschietingen, bedreigingen voor de veiligheid van humanitaire hulpverleners, landmijnen en niet-geëxplodeerde munitie.

Een groot deel van de Oekraïense bevolking heeft zijn toevlucht gezocht in afgelegen gebieden, heeft moeilijk toegang tot humanitaire hulp en wordt dagelijks bedreigd door bombardementen of luchtaanvallen.  In de afgelopen drie jaar zijn er 2.241 aanvallen uitgevoerd op gezondheidsfaciliteiten en ziekenhuizen, wat de toegang tot gezondheidszorg bemoeilijkt en leidt tot een tekort aan medisch personeel en medische apparatuur. Deze langdurige oorlog heeft een aanzienlijke impact op de geestelijke gezondheid van de getroffen bevolking.  Meer dan 5 miljoen mensen in Oekraïne leven in angst of leiden aan een depressie en ongeveer 1,5 miljoen mensen hebben symptomen van posttraumatische stress.

Meer dan 3 miljoen kinderen moesten vluchten sinds de oorlog drie jaar geleden escaleerde. Veel van deze kinderen zijn fysiek niet in staat om naar school te gaan. Ten minste 30% van de scholen in het land is beschadigd en meer dan 365 scholen zijn verwoest.

Dankzij de Oekraïne 12-12 oproep en andere financiële middelen die ze hebben kunnen mobiliseren, werken de 5 lidorganisaties van Consortium 12-12 al 3 jaar onvermoeibaar op de vele uitdagingen die deze humanitaire ramp met zich meebrengt.

 Drie jaar na het begin van het conflict in Oekraïne blijft Caritas International essentiële hulp bieden aan mensen in nood in Oekraïne. Sinds het begin van de Russische invasie hebben meer dan 4 miljoen mensen hulp gekregen via Caritas International in Oekraïne. Deze hulp omvat onderdak, voedsel, drinkwater, geld voor boodschappen, maar ook juridische, medische en psychosociale diensten. Er zijn ook projecten gestart om mensen aan te moedigen weer aan het werk te gaan en om zelfredzaamheid en solidariteit binnen lokale gemeenschappen te bevorderen.

“De mensen die gestorven zijn zullen nooit meer terugkomen en veel Oekraïners zijn gewond en verminkt,” zegt Sébastien Dechamps, humanitair coördinator bij Caritas International. “Hun levens zijn verwoest, soms voorgoed. Het mentale en morele trauma is immens.”

Sinds 2022 zet Handicap International haar acties voor de slachtoffers van de oorlog onvermoeibaar voort. De fysieke verwondingen zijn zeer ernstig: sommige mensen zijn geamputeerd en hebben al hun zelfstandigheid en onafhankelijkheid verloren.

Victoria Perez, specialist geestelijke gezondheid bij Handicap International in Oekraïne: “Iedereen in Oekraïne is op de een of andere manier getroffen door de oorlog. Luchtalarmen en granaatvuur kunnen extreem beangstigend en stresserend zijn en mensen voortdurend alert houden. Iedereen maakt zich voortdurend zorgen over zijn eigen veiligheid en die van zijn dierbaren”.

Sinds drie jaar mobiliseert Handicap International haar teams op het terrein om inclusieve humanitaire hulp te bieden aan oorlogsslachtoffers, onder wie overlevenden van explosieve wapens, personen met een handicap en kwetsbare gezinnen die door het conflict zijn getroffen, om de toegang tot kwaliteitsvolle diensten voor fysieke en functionele revalidatie, mentale gezondheid en psychosociale ondersteuning te verbeteren. In 3 jaar tijd heeft Handicap International 208.139 mensen geholpen, 51.190 m3 humanitaire goederen opgeslagen en 3.529 konvooien georganiseerd om humanitaire hulp te vervoeren.

Dokters van de Wereld zijn sinds 2015 aanwezig in Oekraïne en reageerden vanaf de eerste dag van de oorlog op de humanitaire nood door medische, materiële en psychologische hulp te bieden aan het front en in het hele land. In de afgelopen 3 jaar hebben de 228 medewerkers van Dokters van de Wereld in totaal meer dan 312.000 Oekraïners geholpen. Ze hebben mobiele medische teams ingezet in moeilijk toegankelijke, afgelegen of gevaarlijke gebieden en leverden medische apparatuur aan opvangcentra voor ontheemden, gezondheidscentra en ziekenhuizen, zoals de oncologiekliniek in Bukovynian.

De directeur legt uit: “De materiële steun van Dokters van de wereld heeft de nieuwe patiënten op onze afdeling grotendeels in staat gesteld om hun behandeling toch te starten en af te maken. Dit zijn kankerpatiënten uit het hele land die gedwongen waren hun huis te verlaten en naar onze regio te vluchten.”

Zodra de oorlog begon, startte Oxfam een humanitaire respons op de overweldigende, dringende en kritieke behoeften van de bevolking. Op basis van humanitaire en feministische principes heeft Oxfam in 3 jaar meer dan 2,4 miljoen mensen bereikt. De prioriteit van Oxfam is om lokaal humanitair leiderschap op te zetten dat is aangepast aan de meest dringende behoeften van de bevolking, in overleg met lokale gemeenschappen en autoriteiten en in partnerschap met 43 lokale organisaties. Op deze manier hebben Oxfam en haar partners talloze infrastructuren gerepareerd, zoals pompstations, waterdistributiesystemen en rioleringen, duizenden leden van landbouwcoöperaties ondersteund, waaronder vrouwencoöperaties, en aan de vele behoeften van huishoudens voldaan.

Hanna, een inwoonster van Chernihiv, legt uit: “Onze buurt werd geteisterd door gewelddadige bombardementen die ons huis ernstig beschadigden. Dankzij de steun van Oxfam konden we nieuwe ramen plaatsen ter vervanging van de ramen die door de bombardementen beschadigd waren. Dit is een grote hulp om ons huis in de winter warm te houden.

“We mogen de langetermijngevolgen van deze crisis voor het welzijn van kinderen niet onderschatten. Voor velen is de oorlog niet alleen een fysieke bedreiging, maar ook een psychologische, met blijvende gevolgen voor hun ontwikkeling, emotioneel welzijn en geestelijke gezondheid,” zegt de Vlaming Sven Coppens die voor Plan International de humanitaire hulp in Oekraïne en de buurlanden coördineert.

In de afgelopen drie jaar heeft Plan International meer dan 900.000 mensen in nood bereikt, waarvan 320.000 met humanitaire noodhulp. Hiervan zijn 193.000 meisjes en 158.000 jongens.

“Tot de belangrijkste activiteiten behoren het verstrekken van cash, non-food artikelen en onderwijs aan binnenlandse ontheemden en vluchtelingen”, legt Coppens uit. “Bijna een miljoen kinderen en 40.000 leerkrachten die getroffen zijn door de verwoesting van scholen hebben gebruik kunnen maken van online en hybride leermodellen, tijdelijke leerruimtes en onderwijsmaterialen om de continuïteit van hun onderwijs te waarborgen. We versterken de mentale gezondheid en het psychosociale welzijn van de meest kwetsbare kinderen, vaak in moeilijke situaties in frontregio’s in Oekraïne, door middel van getrainde schoolpsychologen. In het kader van het Safe Space programma leidden we 235 nieuwe psychologen uit 11 doelregio’s op. 60 eerder opgeleide schoolpsychologen werden ondersteund door middel van regelmatige supervisie door trainers. In totaal hebben 9.793 van de meest kwetsbare kinderen deelgenomen aan Safe Space groepssessies.”